Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố áp mức thuế 50% lên cà phê nhập khẩu từ Brazil. Đây là cú sốc lớn cho thị trường cà phê, bởi Mỹ hiện là quốc gia tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới, còn Brazil lại là quốc gia xuất khẩu cà phê số 1 thế giới.

Hiện nay, Brazil xuất khẩu khoảng 2,7 triệu tấn cà phê mỗi năm, trong khi Việt Nam năm ngoái đạt khoảng 1,7 triệu tấn. Riêng 6 tháng đầu năm nay, chúng ta đã xuất khẩu được 1,3 triệu tấn, dự kiến cả năm có thể đạt kim ngạch gấp đôi năm ngoái tương đương khoảng 10 tỷ USD cho năm 2025.

Cơ hội với Việt Nam không chỉ đến từ việc Mỹ áp thuế nhập khẩu cao với cà phê Brazil, mà còn đến từ tín hiệu tích cực khi Tổng thống Trump tuyên bố sẽ xem xét đưa thuế cà phê Việt Nam về mức 0%. Điều này đồng nghĩa thị trường xuất khẩu lớn nhất thế giới này có thể mở rộng cửa cho cà phê Việt.

Theo chuyên gia xuất khẩu Nguyễn Tuấn Việt, Tổng Giám đốc Công ty xúc tiến xuất khẩu VIETGO, với vị thế là nhà xuất khẩu lớn thứ hai thế giới và đang tăng trưởng mạnh, Việt Nam có cơ hội rút ngắn khoảng cách với Brazil, thậm chí có thể soán ngôi trong tương lai gần.

Chuyên gia xuất khẩu Nguyễn Tuấn Việt, Tổng Giám đốc VIETGO.

Theo ông Nguyễn Tuấn Việt, nếu kịch bản thuế nhập khẩu cà phê Việt Nam vào Mỹ về 0% sẽ là rất cao vì chính sách này vừa giúp họ đa dạng hóa nguồn cung, vừa tránh phụ thuộc vào Brazil. Đồng thời, đây sẽ là “cơ hội vàng” cho cà phê Việt Nam.

Ngay sau khi chính sách này được áp dụng, ông Việt dự đoán Việt Nam sẽ đón 3 làn sóng đơn hàng, gồm: làn sóng nhập khẩu trực tiếp từ các nhà rang xay, nhà phân phối Mỹ; làn sóng thu mua từ các nhà buôn châu Âu, những người sẽ nhập hàng Việt để tái xuất sang Mỹ; sự dịch chuyển đầu tư của các doanh nghiệp Mỹ đang đặt cơ sở tại Brazil sang Việt Nam để tận dụng lợi thế thuế quan.

Dù có cơ hội lớn nhưng theo ông Việt, vấn đề nằm ở sự sẵn sàng của Việt Nam. Khi người mua ở Mỹ chuyển hướng sang Việt Nam, điều họ tìm kiếm không chỉ là sản lượng, mà còn là chất lượng và khẩu vị phù hợp.

Cần lưu ý rằng Việt Nam mạnh về Robusta, trong khi Mỹ và các nước Nam Mỹ chuộng Arabica. Nếu muốn chiếm lĩnh thị trường này, chúng ta phải đa dạng hóa sản phẩm, điều chỉnh hương vị và tiêu chuẩn chế biến để tiệm cận gu thưởng thức của người Mỹ.

Hiện nay, phần lớn cà phê Việt vẫn ở dạng nguyên liệu thô, chưa qua rang xay hoặc phối trộn theo khẩu vị bản địa. Trong khi đó, cà phê là một sản phẩm “cảm xúc” người tiêu dùng mua vì vị và trải nghiệm. Doanh nghiệp Việt cần hợp tác với các nhà rang xay quốc tế, đặc biệt từ Mỹ và châu Âu, để phát triển sản phẩm phù hợp khẩu vị từng thị trường.

"Chỉ khi làm được điều đó, chúng ta mới giữ chân khách hàng lâu dài, thay vì chỉ hưởng lợi nhất thời từ biến động chính sách", CEO VIETGO nhấn mạnh.

Chuyên gia xuất khẩu Nguyễn Tuấn Việt cũng cho rằng điều quan trọng nhất là doanh nghiệp Việt phải hành động ngay, không chỉ đứng nhìn cơ hội trôi qua.

Theo đó, các doanh nghiệp Việt cần chủ động liên kết, hợp tác và đầu tư cùng các đối tác quốc tế đặc biệt là các nhà rang xay, thương hiệu cà phê toàn cầu để xây dựng hệ sinh thái sản xuất hoàn chỉnh tại Việt Nam.

"Nếu chúng ta chỉ dừng ở khâu xuất khẩu nguyên liệu, giá trị gia tăng sẽ rất thấp. Nhưng nếu phát triển được sản phẩm cà phê chế biến cà phê bột, cà phê hòa tan, cà phê thương hiệu Việt chúng ta không chỉ tăng kim ngạch mà còn bước vào phân khúc thị trường cao cấp của Mỹ và châu Âu", ông Việt nói.

Chuyên gia này cho rằng Brazil đang gặp bất lợi về thuế và chi phí logistics, trong khi Việt Nam có nguồn cung ổn định, giá cạnh tranh và được hưởng nhiều hiệp định thương mại tự do. Đây là cơ hội vàng để chúng ta chuyển từ xuất khẩu số lượng sang xuất khẩu giá trị.

Tuy nhiên ông Việt cũng lưu ý đây không phải cuộc đua ngắn hạn. Để thực sự vươn lên, ngành cà phê Việt cần tái định vị chính mình từ "nhà cung cấp hạt cà phê" thành "quốc gia cà phê", nơi hội tụ cả trồng trọt, chế biến, xuất khẩu và sáng tạo giá trị văn hóa.

“Không có cơ hội nào dành cho những ai chỉ đứng nhìn. Chính sách thuế của Mỹ có thể là đòn bẩy, nhưng người quyết định kết quả cuối cùng vẫn là doanh nghiệp Việt”, CEO VIETGO nhấn mạnh.

https://vietnamfinance.vn/co-hoi-kep-de-ca-phe-viet-soan-ngoi-brazil-dan-dau-the-gioi-d135343.html - Theo tạp chí đầu tư tài chính