Bài gốc đăng trên Tạp chí Đầu tư tài chính, xem tại: https://vietnamfinance.vn/xuat-nhap-khau-can-moc-800-ty-usd-viet-nam-se-vuot-an-do-trong-1-2-nam-toi-d136471.html

Chuyên gia xuất khẩu Nguyễn Tuấn Việt, Tổng giám đốc Công Ty Xúc tiến Xuất khẩu VIETGO

Theo ông Việt, điều quan trọng không phải chỉ là con số, mà là thông điệp: "Việt Nam đang hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu"; đồng thời duy trì được tốc độ tăng trưởng hai con số trong gần một thập kỷ là điều rất hiếm quốc gia đạt được.

Ông Việt phân tích, thương mại là “động cơ chính” kéo GDP tăng trưởng, đặc biệt với các nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 786,29 tỷ USD; sang 2025, với tốc độ hiện tại, Việt Nam đang hướng tới 900-950 tỷ USD, đồng thời duy trì mức thặng dư thương mại khoảng 30 tỷ USD.

Theo ông Việt, điều này không chỉ giúp tăng dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và củng cố niềm tin của nhà đầu tư quốc tế, mà còn tạo dư địa quan trọng để Chính phủ điều hành nền kinh tế linh hoạt hơn, nhất là trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay đòi hỏi sự hỗ trợ mạnh từ cả xuất khẩu và đầu tư.

Một điểm đáng chú ý theo ông Việt là vai trò của doanh nghiệp nội địa ngày càng rõ nét. Trước đây, tăng trưởng xuất khẩu chủ yếu do khối FDI dẫn dắt, nhưng những năm gần đây, khoảng cách giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp Việt Nam về kim ngạch xuất khẩu đang thu hẹp nhanh chóng.

Doanh nghiệp Việt không chỉ gia công, mà đã bước vào các nhóm hàng có giá trị cao hơn như nông sản chế biến, đồ gỗ, hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng; nhiều sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế và hình thành thương hiệu rõ ràng.

“Cả hai khối FDI và doanh nghiệp Việt đều tăng trưởng, cho thấy nội lực sản xuất đang lớn dần. Đây chính là điều kiện quan trọng để Việt Nam không chỉ tăng số lượng hàng hóa, mà tăng chất lượng tăng trưởng”, ông Việt nhấn mạnh.

So sánh với Ấn Độ, quốc gia có dân số gấp 14 lần Việt Nam, ông Việt đánh giá năng suất thương mại của Việt Nam đang được cải thiện mạnh. Tổng kim ngạch thương mại của Ấn Độ chỉ cao hơn Việt Nam không đáng kể.

Nếu đà tăng trưởng này tiếp tục được duy trì, ông Việt dự đoán Việt Nam hoàn toàn có thể vượt Ấn Độ trong vòng 1-2 năm tới, qua đó nâng thứ hạng thương mại lên một vị trí cao hơn, phù hợp với vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Mốc 1.000 tỷ USD thương mại có thể đạt sớm hơn dự kiến

Về triển vọng năm 2026, Tổng giám đốc VIETGO cho rằng Việt Nam đang sở hữu lợi thế mà nhiều nền kinh tế mới nổi không có như mạng lưới FTA rộng nhất thế giới, môi trường chính trị ổn định, vị trí địa lý thuận lợi nằm trên các tuyến hàng hải quốc tế, và tốc độ nâng cấp hạ tầng logistics ngày càng nhanh.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt hơn 801 tỷ USD.

Cùng với đó, việc nhiều tập đoàn công nghệ, điện tử, tiêu dùng lớn đang dịch chuyển dây chuyền sang Việt Nam mở ra chu kỳ tăng trưởng mới cho nhóm hàng công nghiệp chế biến vốn là trụ cột chính của kim ngạch xuất khẩu.

Các ngành hàng chủ lực của Việt Nam cũng tiếp tục có dư địa tăng trưởng mạnh như nông sản (đặc biệt cà phê có triển vọng cán mốc 10 tỷ USD), dệt may, đồ gỗ, thủy sản chế biến, hàng tiêu dùng và vật liệu xây dựng.

“Khi cả hai trụ cột công nghiệp chế biến và nông nghiệp chế biến cùng mở rộng, kim ngạch thương mại 900-950 tỷ USD không phải mục tiêu xa vời, mà là kịch bản hoàn toàn khả thi”, ông Việt khẳng định.

Theo ông Việt, điều quan trọng nhất của cột mốc Top 15 thương mại thế giới không phải là thứ hạng, mà là tác động đến mục tiêu GDP của Chính phủ trong năm 2025. Quy mô thương mại càng lớn, năng lực tích lũy vốn càng nhanh, qua đó tăng sức mạnh nội tại của nền kinh tế.

“Thương mại 800-900 tỷ USD trong khi GDP ở mức 440-450 tỷ USD cho thấy Việt Nam đang ở ngưỡng phát triển mới. Đây là nền tảng để tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045”, vị chuyên gia này nhấn mạnh.

CEO VIETGO cho rằng năm 2025 có thể được xem là năm bản lề khi Việt Nam không chỉ lập kỷ lục thương mại mới, mà còn bước vào giai đoạn củng cố vị thế trong nhóm các nền kinh tế có ảnh hưởng toàn cầu.

“Việt Nam đã vào Top 15, điều quan trọng bây giờ là tận dụng lợi thế này để tăng tốc, nâng chất lượng tăng trưởng, mở rộng thị trường và xây dựng vị thế thương hiệu quốc gia. Nếu giữ được đà này, mốc 1.000 tỷ USD thương mại hoàn toàn có thể đạt được sớm hơn dự kiến”, ông Việt nói.